Wat is zelfkritiek?
Zelfkritiek is het gevecht met jezelf. Het is een automatische reactie op tegenslagen.
Waarom zijn we zo gehecht aan zelfkritiek?
- We geloven dat zelfkritiek nodig is om onszelf te motiveren.
- Zelfkritiek geeft ons het idee dat we controle hebben over ons leven. Dat is een illusie.
- We houden vast aan zelfkritiek om onze kwetsbaarheid niet te hoeven toegeven.
Zelfkritiek is geen zelfanalyse
Zelfkritiek is geen zelfanalyse. Zelfanalyse is bedoeld om je gedrag te observeren. Door middel van zelfanalyse kun je je zwakheden en slechte gewoonten overwinnen. Zelfanalyse kan echter doorslaan in zelfkritiek. Dat herken je aan negatieve gedachten over jezelf. Deze gedachten ondermijnen jouw zelfvertrouwen.
Hoe herken je zelfkritiek?
Zich schuldig voelen
Je geeft jezelf de schuld voor alles wat misgaat. Niets wat je doet is goed. Ook heb je geen directe invloed op de gebeurtenissen, vind je toch dat het jouw schuld is. Daarnaast voel je je ook verantwoordelijk voor wat anderen doen. Bovendien blijf je elke situatie analyseren. Daardoor ben je druk in je hoofd wat toch niet tot een oplossing leidt.
Lees ook Hoe stop je met piekeren en zet je je gedachten op een rijtje?
Risico vermijden
Behalve dat je je schuldig voelt, ben je ook teleursteld in jezelf. Je voldoet niet aan je verwachtingen. Daardoor levert elke mislukking een bewijs, dat je niet goed genoeg bent. Het gevolg daarvan is dat je stopt met proberen. Hieruit volgt dat je jezelf helemaal de put in praat.
Negatieve gedachten en gevoelens
Je bent nooit tevreden met jezelf en je prestaties. Je snapt ook niet dat anderen dat wel zijn. Als iets niet perfect is dan is het niet goed genoeg. Hoge eisen stellen aan jezelf, levert frustraties en verdriet op. Elke kritische opmerking zorgt er ook voor dat je je waardeloos voelt.
Lees ook Voor slimme mensen die denken dat ze dom zijn.
Gevaarsysteem
Zelfkritiek activeert het gevaarsysteem. Dit systeem beschermt ons voor gevaren. Daardoor gaan we vechten of vluchten. Het gevolg van zelfkritiek is dat we met onszelf vechten. We vallen onszelf aan. We zijn degenen die aanvallen en aangevallen worden. Zelfkritiek put je uit en leidt tot depressie.
Zorgsysteem
Zelfcompassie activeert het zorgsysteem. Dit systeem beschermt je even goed voor gevaren. Daardoor overleef je en voel je je veilig. Het doel van zelfkritiek en zelfcompassie is dus hetzelfde.
Terwijl de strategie van zelfkritiek vechten of vluchten is, zorgt zelfcompassie voor nabijheid zoeken. Warmte, aanraking en zachte stemmen.
Het doel van zelfkritiek en zelfcompassie is hetzelfde.
|
Zelfkritiek |
Zelfcompassie |
|
Gevaarsysteem |
Zorgsysteem |
Doel |
Overleven en je veilig voelen |
Overleven en je veilig voelen |
Strategie |
Vechten of vluchten |
Nabijheid zoeken |
Fysiologie |
Sympathisch zenuwstelsel |
Parasympathisch zenuwstelsel |
Hormoon |
Cortisol (stresshormoon) |
Oxytocine (knuffelhormoon) |
Zelfkritiek = stress.
Zelfcompassie = verbondenheid.
Zelfkritiek of zelfcompassie?
Als je op je automatische piloot blijft denken en doen, kom je nooit uit de vicieuze cirkel van zelfkritiek. Wanneer je merkt, dat je met zelfkritiek bezig bent, zet zelfcompassie bewust in. Stel jezelf deze vragen.
- Welke gedragingen van jezelf zou je graag willen veranderen?
- Wat zegt je kritische stem en hoe voelt dit?
- Sta stil bij de functie van de innerlijke criticus en bedank hem. Hij wil jou immers beschermen.
- Moedig jezelf aan op een compassievolle manier.
- Welke woorden heb je nodig om je aangemoedigd te voelen?
Zelfcompassie betekent het beste willen voor jezelf.
Wat verder?
Wil je stoppen met zelfkritiek en meer vriendelijk worden voor jezelf? Meld je dan aan voor een kortdurende psychosociale therapie of coaching persoonlijke ontwikkeling en krijg uiteindelijk grip op je leven. Neem contact met mij op.
Maak een afspraak
Neem contact met mij op en maak een afspraak voor een verkenningsgesprek. Het telefonische intake van 20 minuten is vrijblijvend en kosteloos. De meeste zorgverzekeraars vergoeden psychosociale therapie vanuit de aanvullende zorgverzekering.
Bel 06-20 59 20 11 of mail naar info@dpssimply.nl
Ik ben Dagmara Peters – psychosociaal therapeut voor stress, overspannenheid, burn-out, relatie- en communicatieproblemen, coach persoonlijke ontwikkeling en persoonlijk leiderschap en trainer communicatie, gesprekstechnieken en beïnvloeding.
Ik help jongvolwassenen met een druk hoofd en rusteloze 40-tigers met een drukke baan en een druk gezinsleven.
Ik geloof dat je niet altijd invloed hebt op wat er om je heen gebeurt maar je hebt wel altijd invloed hoe je erop reageert. Ik kan je helpen om regisseur te worden van je leven in plaats van alleen een rol in andermans leven te spelen.
Neem dus contact met mij op en zet de eerste stap naar meer grip op je leven.
Ik ben erkend registertherapeut en therapie bij mij wordt vergoed door zorgverzekeraars uit de aanvullende verzekering, je hebt geen verwijsbrief nodig van je huisarts en je eigen risico blijft intact.
Lees ook:
Stappenplan om angst te overwinnen. 7 tips voor meer rust en zelfvertrouwen.
Angst overwinnen = persoonlijke ontwikkeling en succes Angst overwinnen is cruciaal als het gaat om persoonlijke ontwikkeling en succes. Wanneer je geen ‘nee’ durft te zeggen, geen grenzen stelt en conflicten vermijdt, heb je waarschijnlijk last van angst. Daardoor...
De formule voor verandering. 7 belangrijke stappen die bepalen of het je lukt om te veranderen.
Formule voor verandering De formule voor verandering luidt: V = P x N x A x D x W x V x V. Ik zal deze formule gedetailleerd aan je uitleggen. Want als je wilt veranderen, heb je die nodig. Maar wil je echt veranderen? Zit je klem? Voel je je ellendig en denk je...
Waarom lukt het ons niet om te veranderen? Belangrijke feiten over onze hersenen.
Waarom is veranderen zo moeilijk? Gedragsverandering is moeilijk. Wie ooit heeft geprobeerd om zich aan zijn nieuwjaarsvoornemens te houden, weet hoe lastig het is. 25% geeft het binnen één week weer op. De kans op duurzame verandering is hooguit 20%. Dat betekent...
Raphaëlstraat 1
7031 BA Wehl